Zasypianie dziecka to dla wielu młodych rodziców temat rzeka. Rzadko który maluch zaraz po położeniu się w łóżeczku zapada w błogi sen. Zwykle jest tak, że proces zasypiania to trudna walka, którą trzeba toczyć każdego wieczoru. Dlaczego tak się dzieje? Powodów może być wiele i dla części rodziców wcale nie są oczywiste. Jak nauczyć dziecko samodzielnego zasypiania? Jak poradzić sobie z problemem spania malucha w łóżku rodziców? To nasze tematy na dziś!
Potrzeby małego dziecka
Dokładnie tak samo jak dorośli, dzieci również potrzebują odprężenia, by móc spokojnie i kojąco spać. Taki sen regeneruje ciało i umysł oraz redukuje stres u dziecka. Maluch, który w naturalny sposób potrzebuje czułej obecności rodziców, bardzo często nie chce spać sam w łóżeczku. Nawet jeśli przyzwyczai się do własnego kącika, zwykle potrzebuje rodzica do nauki samodzielnego zasypiania. Potrzebę bliskości dziecko jasno wyraża płacząc, złoszcząc się lub uciekając z łóżeczka. Emocje związane z czułością, odczuwaniem zapachu i dotyku rodzica, spokojnymi dźwiękami i ruchami oraz zaspokojeniem podstawowych potrzeb są szczególnie ważne dla najmłodszych dzieci. Kluczowe jest, w jaki sposób zareagujemy na te potrzeby. Dróg jest kilka, choć każda z nich powinna być związana z ich zaspokojeniem. Ignorując wysyłane sygnały, zaburzamy w dziecku naturalne powiązanie jego płaczu z uzyskaniem reakcji opiekuna. Jeśli rodzic nie nawiązuje z dzieckiem kontaktu i wyznacza twarde granice, zwiększa u malucha napięcie i w gruncie rzeczy może utrudniać jego zasypianie.
Jak nauczyć dziecko zasypiać samemu?
Niestety, senności nie da się stworzyć na zawołanie. Samodzielne zasypianie dziecka to umiejętność, której maluch musi się nauczyć. Rzadko kiedy jest to wrodzony talent, najczęściej to rozłożona w czasie praca tandemu rodzic-dziecko. Zwykle maluszek nie chce lub nie może zasnąć, ponieważ nie potrafi jeszcze płynnie przechodzić od stanu pobudzenia do pełnego wyciszenia i odprężenia. Dlatego przed zaśnięciem często płacze, buntuje się i woła rodzica. Aby spokojnie zasnąć, musi mieć przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa. Jak nauczyć dziecko zasypiania w łóżeczku? Podstawą dobrostanu dziecka, w tym samodzielnego zasypiania, wydaje się być przede wszystkim samoregulacja. Jest to jedno z kluczowych pojęć współczesnej psychologii rozwojowej. Jedną z definicji samoregulacji jest umiejętność samodzielnego rozpoznawania swoich stanów fizjologicznych i zarządzania reakcjami stresowymi własnego organizmu. Samoregulacja pomaga w:
- regulowaniu emocji;
- wybieraniu właściwych zachowań;
- uodparnianiu się na stres;
- koncentracji;
- budowaniu relacji z innymi.
Należy pamiętać, że samoregulacja to nie synonim samokontroli, która w przypadku samodzielnego zasypiania oznacza konieczność włożenia wysiłku w zaśnięcie i w ten sposób nabywanie umiejętności zasypiania. Na samokontroli bazuje np. metoda usypiania dziecka 3-5-7 polegająca na przeczekiwaniu płaczu przez kolejno 3, 5 i 7 minut aż dziecko zaśnie.
Jak nauczyć dziecko zasypiać?
Nauka samodzielnego zasypiania to nie lada wyzwanie zarówno dla dziecka, jak i dla rodziców. Podstawę wszystkich metod stanowią spokój, cierpliwość oraz konsekwencja. Wspomniana nauka samoregulacji jest istotna głównie dlatego, że podejmujemy próbę zrozumienia przyczyn zachowania dziecka, które najczęściej wynikają z ogólnego samopoczucia związanego m.in. z napięciem, pobudzeniem, stresem i zmęczeniem organizmu. Z perspektywy samoregulacji, dziecko potrzebuje przede wszystkim poczucia bezpieczeństwa i ukojenia, które prowadzą do obniżenia napięcia i zaśnięcia. Jak nauczyć dziecko zasypiać? Każdego wieczoru konsekwentnie uczyć je stopniowego obniżania napięcia i doznawania przyjemności, która się z tym wiąże. Takie efekty można uzyskać przez budowanie poczucia bezpieczeństwa i bieżący kontakt z rodzicem. Wielu opiekunów, oprócz fizycznej bliskości, śpiewa kołysanki lub korzysta ze smoczka, który obniża napięcie dziecka. Warto jednak nieustannie szukać własnych sposobów na obniżenie poziomu emocji u malucha.
Kiedy uczyć dziecko samodzielnego zasypiania?
Rodzice często zadają sobie pytania. Kiedy uczyć dziecko samodzielnego zasypiania? Czy to już ten etap, na którym dziecko może zasypiać w swoim łóżeczku? Na żadne z nich nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Niektóre niemowlaki potrafią zasypiać same lub chętnie się tego uczą. Zdarzają się jednak sytuacje, w których nawet kilkuletnie dzieci są w stanie zasnąć jedynie w łóżku rodziców. Według ekspertów optymalną porą na naukę samodzielnego zasypiania jest okres ok. ósmego–dziesiątego miesiąca życia. Im starsze dziecko, tym trudniej będzie zmienić jego przyzwyczajenia, zwłaszcza jeśli dotąd zasypiało z rodzicami. Ważne, by naukę samodzielnego zasypiania zacząć w momencie, kiedy dziecko nie jest już karmione w nocy i nie dokonują się w jego życiu inne ważne zmiany, np. nie jest odstawiane od piersi lub nie rozpoczyna treningu czystości. Samodzielne zasypianie to wielkie wyzwanie, więc nie warto kumulować niepotrzebnych napięć. Aby pomóc maluchowi, warto zwrócić szczególną uwagę na rytuały i regularne zachowania. Rutyna daje mu poczucie stabilizacji oraz bezpieczeństwa. Dobrym pomysłem jest wieczorna kąpiel, wspólne czytanie czy inne rodzinne rytuały.
Jak nauczyć dziecko samo zasypiać?
Istnieje wiele metod, które mówią jak nauczyć dziecko zasypiać samemu. Począwszy od zaspokojenia potrzeby bliskości przez kołysanie, czytanie, śpiewanie aż do stopniowego usamodzielniania dziecka, które polega na zwiększaniu dystansu między rodzicem a zasypiającym dzieckiem. Na początku można trzymać malucha za rączkę, w kolejnych tygodniach czuwać przy łóżeczku do jego zaśnięcia, a po pewnym czasie przeczytać bajkę, ucałować na dobranoc i wyjść z pokoju. Choć to czasochłonny proces, dziecko będzie zasypiać spokojnie i bez płaczu. Jak jeszcze nauczyć dziecko samo zasypiać? Aby nauka samodzielnego zasypiania w łóżeczku przebiegła bezproblemowo, należy zapewnić dziecku komfortowe warunki i zadbać o to, by niczego mu nie brakowało. Warto sprawdzić, czy temperatura i wilgotność powietrza w pokoju są odpowiednie, co jest szczególnie istotne w przypadku alergików. W zapewnieniu komfortu psychicznego maluszka mogą pomóc także różnego rodzaju akcesoria, np. ulubiona pościel, ukochana maskotka, z którą można spać lub spokojna muzyka do zasypiania. Można wesprzeć się również rutynowymi czynnościami, np. przygaszeniem światła czy ubieraniem piżamy. Warto wykorzystać lampki nocne i projektory z delikatnym światłem i dźwiękiem. Różnego rodzaju akcesoriów można również użyć, gdy zastanawiamy się jak nauczyć niemowlę samodzielnego zasypiania w dzień. W tym przypadku warto też zwrócić uwagę, by czas snu nie był poprzedzony intensywną i emocjonującą zabawą.
